از آنجایی که یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین تجهیزات به کاررفته در تمام بناها، سازه ها و ابزار آلات سیم و کابل ها هستند و این تجهیزات، هادی و رسانا جریان پر خطر الکتریسیته می باشند، ایمن بودن آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است. به منظور برسی کیفیت و ایمنی کابل ها و سیم های تولید شده، یک سری استانداردهای از پیش تعیین شده توسط استاندارد ملی ایران و استاندارد بین المللی تعریف شده است که با استفاده از آنها کابل های ایمن از غیر ایمن و همچنین سیم و کابل های اصلی از تقلبی قابل تشخیص می باشند. اگر ایمنی و استاندر بودن کابل ها و سیم های مورد استفاده برای شما اهمیت دارد، بهتر است تا انتها این مقاله با بخش تحریریه کابل متال همراه باشید.
استاندارد های کابل در ایران
ایران همانند سایر کشور ها، استاندارد های خاص خود را در زمینه تولید سیم و کابل دارد. یکی از آنها، درج کد 10 رقمی برروی بدنه کابل می باشد؛ به گونه ای که تمامی شرکت ها و تولیدکنندگان سیم و کابل موظف به درج این کد برروی بدنه سیم می باشند. به منظور اطمینان از استاندارد بودن کابل، میتوانید کد ده رقمی درج شده را به شماره 10001517 (سازمان ملی استاندارد ایران) ارسال نمایید و در صورت استاندراد بودن کالا، پیامکی شامل نام وبرند محصول، تاریخ تولید آن، استان و شهرستان محل تولید، نوع استاندارد و وضعیت پروانه ساخت دریافت خواهید نمود. در زیر، به توضیح چهار مورد از استاندرد های سیم و کابل مورد استفاده در ایران، اشاره شده است:
استاندارد برق ملی ایران
این نوع از استاندرد ها، برای برسی مشخصات فنی و الکتریکی محصول استفاده می شوند.
استاندارد NEC (کد برق ملی) ایران
این نوع از استاندرد ها، مختص نصب و به کار گیری کابل ها در ساختمان ها و تاسیسات مختلف می باشند.
استاندارد تکنیک های بین المللی الکتروتکنیک (IEC)
این سری از استاند های سیم و کابل، فقط برای کابل ها با قطر زیاد کاربرد دارند ؛ بدین گونه که فقط برای کابل های فشار برق قوی ، خطوط انتقال برق و … استفاده می شوند.
استاندارد استاندارد فنی برق و الکتروتکنیک (ISO/IEC)
کابل های اطلاعات باید دارای این نوع از استاندرد ها باشند؛ به زبانی دیگر این استاندرد ها برای کابل های اطلاعات طراحی شده اند.
ویژگی های سیم و کابل های استاندارد
سیم و کابل های استاندارد دارای یک سری ویژگی ها می باشند که نشان از مرغوب بودن و ایمن بودن این تجهیزات می باشد. وجود این نشانه ها،میتواند شما را در استاندارد بودن این محصول مطمین نماید.
یکی از ویژگی های بارز سیم و کابل های استاندارد، توان الکتریکی بالا انها می باشد که این امر منجر به ایمنی بالا آنها در زمان هدایت جریانات الکتریکی با ولتاژ بالا می شود. مقامت الکتریکی مناسب، از دیگر ویژگی های کابل های استاندارد می باشد که منجر به کاهش احتمال نشتی برق و جلوگیری از بروز حوادث غیر مترقبه خواهد شد. از دیگر ویژگی های کابل های استاندارد، وجود پوشش مناسب و مقاوم در برابر رطوبت، گرما، اشعه ماوراء بنفش و … می باشد و بدین منظور آسیب پذیری کمتری خواهند داشت.داشتن سطح حرارتی پایین نیزمنجر خواهد شد تا حرارت ناشی از عبور برق، منجر به آسیب به مواد و اجزا کابل نشود و بدین صورت از رخداد آسیب های احتمالی جلوگیری شود. و در نهایت استفاده از مواد غیر استاندارد و غیر مرغوب در ساخت اجزا کابل، نظیر استفاده از فلز مس با رگه هایی از آهن، از مهم ترین علل رخداد آسیب ها و نقص در عملکرد کابل ها می باشد.
روش تشخیص استاندارد سیم و کابل
حال به برسی روش های تشخیص استاندارد سیم و کابل ها به صورت مرحله به مرحله خواهیم پرداخت.
درابتدا، سیم را از نظر ظاهری مورد برسی قرار دهید. سیم باید فاقد هرگونه برآمدگی یا فرورفتگی باشد ( البته در صورتی که نوع سیم از نوع مواج نیست).
سپس نوبت به برسی عایق سیم می رسد. اگر قطر سیم کم و قطر عایق بسیار زیاد باشد، نشان از عدم استاندارد بودن کابل مورد استفاده است . استفاده از این نوع از کابل ها، منجر به آتش سوزی های بزرگ و فجیعی خواهد شد.
در مرحله بعد برسی سطح مقطع سیم الویت می باشد؛ بدین منظور میتوانید با استفاده از میکرومتر قطر یک رشته را اندازیگیری و با تقسیم نمودن عدد اندازه گیری شده بر دو، شعاع آن را به دست آورید. این عدد را بر تعداد رشته ها ضرب کنید تا سطح مقطع اصلی کابل را بیابید و با مقدار استاندارد تعریف شده، مقایسه نمایید . سطح مقطع نباید از حدی کمتر باشد.
رنگ مس به کار رفته در کابل نیز، میتواند تعیین کننده استاندارد بودن یا عدم استاندارد بودن کابل باشد. اگر رنگ کابل زرد رنگ و درخشان باشد، نشان از به کارگیری فلز مس با خلوص استاندرد می باشد و در صورت وجود رگه های سیاه رنگ و یا عدم درخشندگی کافی، وجود رگه های آهن در فلز مس مطرح خواهد شد.
در مرحله بعد با برش سیم، مرکزیت هادی سیم ارزیابی خواهد شد. رسانای سیم ،یعنی همان فلز به کار رفته در سیم، باید درست در مرکز قرار گرفته باشد.
در صورت جدا شدن راحت و اسان عایق و رسانا، میتوان گفت که سیم از وضعیت استاندرد و خوبی برخوردار است.همچنین انعاطف پذیری هادی از از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورت شکنندگی میتوان به عدم استاندارد بودن آن شک نمود.
در مرحله آخر نیز بهتر است تا مقاومت با استفاده از اهم متر سنجیده شود.
کلام آخر
ما در این مقاله به برسی استاندارد های کابل و سیم و روش های تشخیص کابل استاندارد از غیر استاندارد پرداختیم. برسی استاندرد کابل از اهمیت بالایی برخوردار است و درصورت عدم استاندارد بودن کابل ، حوادث غیر مترقبه فراوانی نظیر آتش سوزی و …. رخ خواهند داد. در ایران، استاندارد های معینی برای تولید کابل ها طراحی شده اند که در صورت رعایت آنها، ایمنی محصولات افزایش خواهند یافت؛ برای مثال، وجود کد ده رقمی بربرروی کابل، ضخامت متناسب هادی و عایق، وجود فلز با کیفیت در کنار جداشدگی آسان عایق و رسانا، از جمله موارد استاندارد بودن کابل و سیم می باشد. امیدواریم با مطالعه این مطلب، اطلاعات شما در زمینه استاندرد های سیم و کابل افزایش یافته باشد.
بدون دیدگاه